NURİYE ULVİYE CİVELEK KİMDİR?
|
    
( 1893 – 1964 )
Annesi: SafiyeBabası: Mahmut Yediç (çiftçi)Kızı: Lütfiye Civelek (Üvey Kızı) Kafkas asıllı çiftçi Hacı Mahmut Yediç’in kızı olan Ulviye Nuriye Yediç 1893 tarihinde Balıkesirin Gönen ilçesi Hacıvelioba Köyünde dünyaya geldi. Ulviye Nuriye Yediç, 6 yaşında kız kardeşiyle birlikte istanbul'a saray haremine verildi Yıldız sarayında gördüğü özel eğitim sonrası genç yaşta kendisinden oldukça yaşlı Sultan Abdülhamit Han’ın süt kardeşi Hulusi Bey ile 16 yaşında iken birinci evliliğini yaptı, daha sonraki yıllarda gazeteci olan Rıfat Mevlan ile ikinci evliliğini yaptı. Ulviye Nuriye, 1927 yılında bu eşinden de boşanır ve İstanbul Sultanahmet’te öğrenci evi, pansiyon işletmeye başlar. Antakyalı Ali Muharrem Civelek, İstanbul Tıp Fakültesin’de okumak için İstanbul’a gelir. Sultanahmet’te Ulviye Nuriye Hanıma ait pansiyona yerleşir. Daha sonra burada Ulviye Nuriye Hanım ile 1931 yılında evlenir.Dr. Ali Muharrem Civelek (1904 – 1985) yıllar sonra Hatay Kırıkhan ilçesine gelerek burada doktorluk yapar. Ulviye hanımın soylu davranışları, yardımseverliği, insanlara olan sevgisi, eğitime verdiği değer nedeniyle burada çok sevilip ve adeta el üstünde tutulur. Uzun süren rahatsızlığı nedeniyle İstanbul’da tedavi gören Nuriye Ulviye Civelek, 1964 yılında vefat eder. Kendisini çok seven ve değer veren Dr. Ali Muharrem Civelek Antakya Asri mezarlığında adına yaptığı mermer çeşme, mermer kitabe ile, onun Türk toplumuna verdiği katkıları belirtir. Ortodoks kilisesi bahçesindeki bir binayı alarak restore ettirir ve kütüphane kurulması şartıyla bağışlar. 1970 yılında Kırıkhan Nuriye Ulviye Civelek Halk Kütüphanesi hizmete başlar. Bu Kütüphane, bugün yaklaşık 22 bin kitabı, internet ağı ile Kırıkhanlı gençlerin ve özellikle öğrencilerin en önemli bilgi ve kültür kaynağı olarak hizmetini sürdürmektedir.OSMANLI DÖNEMİNDE İLK KADIN HAREKETCİSİ
Ulviye Nuriye Civelek; Osmanlı dönemindeki ilk kadın hareketini başlatarak bu uğurda mücadele verir. “Kadınlar Dünyası” isimli bir dergi çıkartarak 1923 yılına kadar sadece kadınlara yönelik çalışmalar yapar. Kurucu üyesi olduğu Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan Cemiyetini elli arkadaşıyla kurar. Kadınların eğitimi, işe girmesi, çalışması, ve kısaca kadın hakları olarak tanımlayacağımız 1934 yılında seçme ve seçilme hakkının tanındığı yıla kadar mücadele eden bir bilgi ve kültüre sahiptir. Eylemcidir. Kadınların eğitilmesinin önemini bilir. Onların bilinçlenmesine ve erkeklerle eşit haklara sahip olmasına çalışır. Sadece Osmanlı Kadın hareketi içinde değil, Kırıkhan’ın sosyal ve kültürel tarihine de olumlu katkı veren Ulviye Nuriye Civelek Hanımın çocuğu yoktur.Dört isim bir kadın :Nuriye UlviyeUlviye MevlanNuriye Ulviye CivelekNuriye Ulviye Mevlan CivelekNuriye UlviyeNuriye Ulviye 13 yaşında (1906) evlendirildi. Nuriye Ulviye'den yaşça büyük olan Hulusi Bey'in ölümünden sonra, kocasından kalan malvarlığını da kullanarak 4 Nisan 1913 yılında Kadınlar Dünyası dergisini çıkardı. Derginin sahibi olarak künyedeki ismi Nuriye Ulviye idi.Ulviye MevlanNuriye Ulviye, Kadınlar Dünyası dergisinde 108. sayıdan itibaren derginin sahibi olarak Ulviye Mevlan adını kullanmaya başladı. Kocası gazeteci, politikacı ve kadın hakları savunucusu Rıfat Mevlan idi. Ulviye Mevlan 1923 yılında Rıfat Mevlan'dan ayrıldı.Nuriye Ulviye CivelekUlviye Mevlan 1925 yılında Ali Civelek ile evlendi. Bunda sonraki yaşamında Ulviye Civelek ve Nuriye Ulviye Civelek adını kullandı. Hatay, Kırıkhan'da anısına açılmış olan Nuriye Ulviye Civelek Halk Kütüphanesi de bu adla anılmaktadır.Nuriye Ulviye Mevlan Civelekİstanbul Kadın Müzesi (İKM), tanıtım sayfasında Nuriye Ulviye Civelek'i basın hayatına başladığı ad olan Nuriye Ulviye ve daha sonra yazılarını imzaladığı Ulviye Mevlan ve son kullandığı Civelek soyadı da dahil olmak üzere tüm adlarını, kadın belleği için önemi nedeniyle birlikte kullanılmıştır.Doğum Tarihi: 1893Doğum Yeri: Hacı Oba Köyü, GönenÖlüm Tarihi: 09/04/1964Ölüm Yeri: KırıkhanMezarı: Asri Mezarlık, AntakyaKaynak : Doç. Dr. Serpil ÇAKIRİstanbul Üniversitesi Öğretim ÜyesiHATAY /ANTAKYA Asri Mezarlığı
|
|